Kripto Paralar Ne Zaman İcat Edildi ?
Günümüzün popüler yatırım aracı kripto paralar ne zaman icat edildi? Bunu hiç merak ettiniz mi? Son birkaç senedir sık sık gündemde olsa da kripto paralar 2008 yılından beri varlığını sürdürüyor. Aynı zamanda üzerine inşa edildiği teknolojinin tarihi daha da eskilere dayanıyor…
Kripto Para Nedir ?
Kısaca kripto para dijital paradır. Bir nevi alternatif döviz, dijital döviz ve sanal dövizdir. Kripto paralar herhangi bir devlet kuruluşuna ya da bankaya bağlı değil tamamen merkeziyetsizdir. Blok zinciri teknolojisi üzerine kurulu kripto paralar tamamen dijitaldir, şifrelenmiştir ve takas işlemlerinde kullanılabilmektedirler.
Kripto Paralar Ne Zaman İcat Edildi ?
İlk kripto para olan Bitcoin 2008 yılında ortaya çıkmış olsa da Bitcoin’den önce de dijital para yaratmak için birçok girişimde bulunulmuştur. İlk dijital para fikri Bitcoin’in ortaya çıkmasından 10 sene önce bilgisayar mühendisi Wei Dai tarafından ortaya atılmıştır. Wei Dai 1998 yılında ‘’B-para’’ adı altında oluşturduğu dijital para fikrini yayınlanan bir makalede anlatmıştır. Aynı yıl blok zinciri teknolojisi öncüsü Nick Szabo’da Bit Gold adı altında merkeziyetsiz bir dijital para yaratma girişiminde bulunmuştur. Her iki fikirde resmen hayata geçirilmemiş olsalar da Bitcoin için ilham kaynağı olmuşlardır.
2008: İlk Kripto Para Olan Bitcoin’in Ortaya Çıkışı
İlk kripto para olan Bitcoin 2008 yılında Satoshi Nakamoto adını taşıyan bir kurum ya da kişi tarafından ortaya çıkarıldı. Ağustos 2008 yılında Bitcoin.org web sitesini alan Satoshi Nakamoto aynı yıl 31 Ekim’de dijital paralarla ilgili makale yayınladı. Bu makalede blok zinciri teknolojisinden bahseden Nakamoto Bitcoin’i açık kaynaklı merkezi olmayan, herkesin gelişmesine katkı sağlayabileceği bir dijital ürün olarak tanımladı.
Yaklaşık dört ay sonra 2009 yılında Bitcoin yazılımı halka açılarak resmen Bitcoin dönemi başlamış oldu. Gerçek kimliği hala gizli olan ve kim olduğu bilinmeyen Satoshi Nakamoto Bitcoin ağının ilk bloğunu oluşturup blok zinciri teknolojisi ve dijital para devrini resmen 2009 yılında başlatmıştır.
2010: İlk İşlemler
Çıktığı ilk zamanlarda yalnızca madenciliği yapıldığı için Bitcoin’e parasal değer biçilemiyordu. İlk Bitcoin ile ürün alma işlemi Laszlo Hancyecz tarafında yapılmıştır. Laszlo Hancyecz 10.000 BTC karşılığında 2 pizza alarak ilk kripto para alışverişini yapmıştır. Laszlo eğer bu Bitcoinleri harcamasaydı şu anki değeri tahminen 200 milyon dolardan fazla olacaktı.
2011: Yeni Kripto Paralar Doğdu
Bitcoin ve merkeziyetsiz dijital para teknolojisinin popülerliğinin artmasıyla yeni alternatif kripto para birimleri de ortaya çıkmaya başladı. Altcoin olarak adlandırılan bu paralar Bitcoin tasarımını geliştirmeye yönelik daha yüksek hız gibi avantajlarla ortaya çıktılar. Namecoin ve Litecoin ilk çıkan altcoinlerdir. Günümüzde kripto para borsasında binlerce sanal para birimi var olup, yeni sanal para birimleri ortaya çıkmaya devam etmektedir.
2013: Dönüm Noktası
2013 yılında bir Bitcoin’in fiyatı ilk kez 1000 dolara ulaşmıştı. Ancak kısa sürede fiyatı hızla düşmeye başladı ve tekrar 1000 dolara ulaşması yaklaşık iki sene sürdü. Bu yüzden Bitcoin yatırımcılarının çoğu büyük zarara uğradı.
2014: Dolandırıcılık Hırsızlık ve Çalkantılı Zamanlar
2014 yılı ocak ayında pazarın en büyük kripto para borsası olan Mt. Gox adlı web sitesi saldırıya uğradı. Bilgisayar korsanları 850.000 Bitcoin çaldı. En büyük kripto para hırsızlığı olarak kripto para tarihine geçen olayın sorumluları halen bulunamadı. Eleştirmenler kripto paraların temeli merkeziyetsizliğe dayandığından dolandırıcılığa ve hırsızlığa açık olduğunu, saldırıya uğramasının şaşırtıcı olmadığını dile getirdiler.
Aynı yıl kasım ayında Bitcoin başka bir dolandırıcılık olayıyla gündeme geldi. Silk Road adlı kripto para web sitesi kurucusunun, Para birimi olarak Bitcoin kullanan web sitesi aracılığıyla yasa dışı uyuşturucu sattığı tespit edildi. Web sitesi sahibi ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
2016: Ethereum ve ICO’ların Sahneye Çıkışı
2016 yılında Bitcoin’den sonra en büyük piyasa değerine sahip olan kripto para birimi Ethereum platformu ortaya çıktı ve yükselişe çıktı. Ethereum platformu blok zinciri tabanlı akıllı sözleşmelerin kullanılmasına olanak tanıyor. Ethereum’un para birimi Ether’dir. Akıllı sözleşmeler finans ve diğer alanlarda kullanılan uygulamaların iyileştirilmesini ve geliştirilmesini sağladı.
Ethereum ICO (ilk para teklifleri) ile token alım satım işleminde sıklıkla kullanılmakta. ICO’lar yatırımcılara genellikle başlangıç girişimlerinde hisse senedi ticareti yama şansı sunan fon yaratma platformlarıdır. Ancak ICO’lar yeterli gözetim ve denetim sistemine sahip olmadıkları için dolandırıcılığa açık görünmektedir.
Ethereum kendi para birimine sahip olsa da şu anda bünyesinde birden fazla para birimini barındırmaktadır. Ethereum blok zinciri teknolojisinin üzerinde sayısız yeni token projesi uygulanmıştır.
2017 ve Sonraki Yıllar: Bitcoin’in Değeri 20 Bin Dolara Ulaştı
Bitcoin 2017 yılı itibariyle değerini katlayarak hızla büyümeye devam etti. Kullanıcı sayısı artışıyla doğru orantılı olarak daha fazla para akışı gelen kripto para borsalarının değeri 2018’in başında 800 milyar doları aştı.
Özellikle son birkaç yıldır patlama yaşanan kripto para birimlerinin tüm piyasa değeri Mart 2021’de 1 trilyon doları aştı. Takip eden aylarda kripto parayı resmi para birimi olarak kabul eden ilk ülke El Salvador oldu. Son bir yıldır piyasa değeri en yüksek olan kripto paralar; Bitcoin, Ethereum, Tether, Binance coin, ve Cardano olarak sıralanıyor.
2022: Kripto Paraları Ne Bekliyor ?
Kripto para yatırımcıları için 2022 yılının şu ana kadar pek de kazançlı geçtiği söylenemez. Bitcoin ve Ethereum’daki %20-%30 arası değer kaybı yatırımcıları üzdü. 2022 yılı itibariyle kripto para piyasalarının toplam değeri 475 milyar dolar geriledi. Dünyanın en büyük kripto parası olan Bitcoin 22 Ocak 2022’de kısa bir süre de olsa 35,000 doların altını görerek tepki alımlarına yol açtı.
Fed’in sıkıştırma hamleleri ve Çin’in kripto para madenciliğine getirdiği kısıtlamalar nedeniyle 2022 genelinde Bitcoin yaklaşık yüzde 20 değer kaybetti. 2022’de yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen analistler Bitcoin’in tekrar yükseleceğinden emin. Bazı uzmanlar maliyetinin 100 bin dolara ulaşabileceğini öngörmekteler. Bu durumda Bitcoin’i piyasada lider duruma getirmekle kalmayacak aynı zamanda maksimum dağılımına da katkıda bulunacaktır.
Yoruma kapalı.