Arz ve Talep Ne Demek ?
Arz ve Talep ekonominin temel kavramlarındandır. Öncelikle arz kavramını açıklayalım. Arz, bir mal veya hizmetin belirli piyasa ve bir zaman içerisinde belirli bir fiyat ile alıcılara sunulmasıdır. Ürünlerin satın alınmak üzere konumlandığı alanlar arzın görüldüğü alanlardır. Örneğin Pazar yerleri, marketler ve mağazalar gibidir.
Değişim ekonomisinde, kendi ihtiyaçlarımız için üretim yapmamız dışında başkalarının ihtiyaçları içinde üretme, ayrıca bizde olmayan mal ve hizmeti başkalarından bir bedel karşılığı temin etme durumu arzı ortaya çıkarmaktadır.
Arz edilen miktar üreticinin belirli bir zamanda ve belirli bir fiyattan satmayı planladığı mal miktarıdır. Ayrıca bir malın belirli bir piyasada ve belli bir zamandaki fiyatı o malın arz ve talebine bağlıdır.
Arzın Özellikleri Nedir ?
Bir malın fiyatı yükseldikçe üretilen miktarda artar. Mal ve hizmetin fiyatı ile üretim miktarı arasında doğru orantı vardır. Mal ve hizmetin fiyatı artarsa üretim miktarı artar, eğer mal ve hizmetin fiyatı düşerse üretim miktarı düşer. Bu duruma arz kanunu denilmektedir. Ayrıca arzın az veya çok olmasını etkileyen faktör, diğer şartların aynı olduğu kabul edildiğinde fiyattır.
Arzı Etkileyen Faktörler
Arzı etkileyen faktörleri aşağıdaki şekilde belirtebiliriz;
- Mal ve hizmetin piyasa fiyatı,
- Üretim maliyetleri,
- Teknolojik gelişim düzeyi,
- Diğer malların fiyatları,
- Vergiler,
- Sübvansiyonlar,
- Malın gelecekteki fiyatına ilişkin beklentiler,
- Firma sayısı,
- Tedarik zinciridir.
Talep, mal ve hizmetlere karşı oluşan ve satın alma gücü ile desteklenen satın alma isteğidir. Talep ve istem kavramları birbirine yakındır. Ancak aynıdır denilemez. Çünkü istem kavramı sınırsız bir istekleri gösterir.
Mal ve hizmetlerin fiyatı ile talep miktarı arasında ters orantı vardır. Mal ve hizmetin fiyatı artarsa talep miktarı düşer, mal ve hizmetin fiyatı düşerse talep miktarı artacaktır. Bu duruma talep yasası denilmektedir. Ayrıca talep yasasının istisna durumları vardır. Bunlar; düşük mallar ve ikamesi zor mallardır.
Talebi Etkileyen Faktörler
Talebi etkileyen faktörleri aşağıdaki şekilde başlıklara ayırmak mümkündür;
- Ürünün fiyatı,
- Diğer ürünleri fiyatı,
- Tüketici geliri,
- Tüketici tercihi
- Tüketici beklentisi,
- Geleceğe dönük fiyat ve gelir beklentisidir.
Arz ve talebin ters yönlü ilişkisinde yani arz artarken talebin düşmesi durumunda fiyat düşer. Arz azalırken talep artarsa fiyat artacaktır.
Arz ve talep aynı yönde ilişkisinde ise denge fiyatının arttıp artmayacağı konusunda öngörüde bulunulamaz. Bu durum şöyle açıklayabiliriz. Arz ve talep birlikte artarsa, arzın artması fiyatı aşağıya, talebin artması ise fiyatı yukarıya çeker. Arzın artış etkisi talepteki artış etkisinden büyük ise fiyat düşer. Arzın artış etkisi talebin artış etkisinden küçük ise fiyat yükselir. Arz ve talep artış etkileri eşit ise fiyat değişmeyecektir.
Yoruma kapalı.